მაღაზიაში ვადაგასული, არაეტიკეტირებული ან არასათანადო პირობებში შენახული სურსათი თუ შენიშნეთ, სურსათის ეროვნული სააგენტოს ცხელ ხაზზე 15 01 უნდა დარეკოთ.

მომხმარებლების მიმართ ეს ამ სააგენტოს რეკომენდაცია და მოწოდებაა.

სურსათის ეროვნული სააგენტო შესაბამის მოკვლევას აუცილებლად განახორციელებს, ხოლო შედეგს კონკრეტულ მომხმარებელს აცნობებს.

სურსათის უვნებლობის სფეროში მიმდინარე რეფორმები, სახელმწიფო კონტროლის მექანიზმები და გამოწვევები მოქალაქეებმა, არასამთავრობო სექტორისა და სურსათის ეროვნული სააგენტოს წარმომადგენლებმა ხარაგაულში გამართულ შეხვედრაზე განიხილეს.

ეს შეხვედრა ევროკავშირის მხარდაჭერით მიმდინარე პროექტის „გაზრდილი სასოფლო-სამეურნეო პრაქტიკა და მომხმარებელთა ცნობიერება“ ფარგლებში გამართეს საქართველოს სტრატეგიული კვლევებისა და განვითარების ცენტრმა (CSRDG) და ორგანიზაციამ „ჩემი იმერეთი“.

შეხვედრის მიზანი სურსათის უვნებლობის შესახებ მოქალაქეთა ინფორმირება, საჯარო უწყებების წარმომადგენლებსა და მოქალაქეებს შორის დიალოგის ხელშეწყობა გახლავთ.

შეხვედრაზე სურსათის ეროვნული სააგენტოს წარმომადგენლებმა – ლია ჩომახიძემ და გიორგი ჯანელიძემ საზოგადოებას სააგენტოს საქმიანობა, მის წინაშე არსებული გამოწვევები და სურსათის უვნებლობის სფეროში არსებული სიახლეები წარუდგინეს.

„სამომხმარებლო ბაზრის კონტროლი და მომხმარებელთა ინტერესების დაცვა – ეს სურსთის ეროვნული სააგენტოს მთავარი ვალდებულებაა, – ამბობს ლია ჩომახიძე, – გეგმიური თუ არაგეგმიური ინსპექტირების, დოკუმენტური შემოწმებისა და შემდგომი მონიტორინგისთვის სურსათის ეროვნულ საგენტოს საკმარისი კადრები არ ჰყავს. კადრების სიმცირის გამო, ხარაგაულში 2023 წელს არც ერთი მაღაზია არ შემოწმებულა.

ხარაგაულის მუნიციპალიტეტში, სურსათის უვნებლობის კუთხით, მხოლოდ საბავშვო ბაღების სამზარეულოები და იმ სკოლების ბუფეტები მოწმდება, სადაც საკვები მზადდება.

იმერეთის რეგიონში 5 ათასზე მეტი სურსათის ობიექტია. მათი კონტროლი 12 თანამშრომელს ევალება. ამიტომ მომხმარებლის მხრიდან მხარდაჭერა ძალიან მნიშვნელოვანია. პირველ რიგში, თუ სურსათის უვნებლობაში ეჭვი შეგეპარათ, ან შენიშნეთ, რომ ის არასათანადო პირობებში ინახება, მაღაზიის მფლობელს მიმართეთ და მისგან ამ ხარვეზის გამოსწორება მოითხოვეთ.  შემდგომში კი ცხელ ხაზზე დაგვიკავშირდით. კვების ობიექტის მეპატრონე ან მწარმოებელი დარღვევის დადასტურების შემთხვევში ჯარიმდება“.

მოქალაქე მარინე გოგია ამბობს, რომ მაღაზიათა მეპატრონეების ან სურსათის მწარმობელების დაჯარიმება კი არა, პრიორიტეტი მათი სწორად ინფორმირება უნდა იყოს. მისი თქმით,

ცნობიერების ამაღლება სურსათის უვნებლობის საკითხებში არა მარტო მოქალაქეებს, არამედ მწარმოებლებსაც სჭირდებათ.

იზა ვეფხვაძეს მიაჩნია, რომ აუცილებელია, ყველა მაღაზიაში თვალსაჩინოდ იყოს გამოკრული ინფორმაცია სურსათის ეროვნული სააგენტოს ცხელი ხაზის შესახებ, ამ ინფორმაციის განთავსება მეწარმესთვის იყოს სავალდებულო. ეს მოქალაქეებსაც უფრო მეტად ყურადღებას მიაქცევინებს სურსათის ეტიკეტსა და ვადებზე და მეწარმეების პასუხისმგებლლობასაც გაზრდის.

„ხარაგაულში ელექტროენერგია ხშირად ითიშება, – ამბობს თამარ სხილაძე, – ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ ხარაგაულში დამოუკიდებელი ელექტროენერგიის წყარო გვქონდეს. რამდენიმე დღის წინ ერთ-ერთი მაღაზიის მეპატრონემ ძალიან იზარალა – ერთდღიანი უდენობის გამო ნაყინი და ხორცი სულ გაუფუჭდა და გადაყარა“.

შეხვედრაზე მყოფმა დაავადებათა კონტროლისა და საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ცენტრის იმერეთის რეგიონის სამმართველოს უფროსმა გოჩა გიორგიძემ აღნიშნა, რომ მოქალაქეთა გულისტკივილით გამოთქმულ შენიშვნებს სურსათის ეროვნული სააგენტო გაგებით უნდა შეხვდეს და მეტად თვითკრიტიკული უნდა იყოს.

„არავის ვადანაშაულებთ, რადგან ძალიან კარგად გვესმის, რომ 12 თანამშრომელი 5 ათასზე მეტ ობიექტს ვერ შეამოწმებს, – ამბობს გოჩა გიორგიძე, – სისტემაში რომ კადრები არ გყოფნით, მოსახლეობას კი არ ვთხოვოთ, რომ მთავრობას თქვენი ხმა გააგონოს, არამედ თავად უნდა დასვათ მთავრობის წინაშე არგუმენტირებულად საკითხი, რომ ეს პრობლემა გამოსწორდეს“.

„ბოლო წლებში საქართველოში სურსათის უვნებლობის სახელმწიფო კონტროლი მნიშვნელოვნად გაიზარდა, – ამბობს ვახტანგ კობალაძე – საქართველოს სტრატეგიული კვლევებისა და განვითარების ცენტრის მომხმარებელთა უფლებების დაცვის პროგრამის ხელმძღვანელი, – მიუხედავად ამისა, მთელი რიგი სისტემური პრობლემებისა მოუგვარებელია. ქვეყანაში სურსათის უვნებლობის ეფექტიანი სისტემის ჩამოყალიბებისათვის აუცილებელია ამ საკითხებთან დაკავშირებით საზოგადოებრივი ცნობიერების ამაღლება და მონაწილეობის გაზრდა.

საზოგადოებამ უდა დასვას საკითხი პოლიტიკოსების წინაშე, რომ სურსათის უვნებლობაში სააგენტოს არ ჰყოფნის თანამშრომლები, – ამბობს ვახტანგ კობალაძე, – საზოგადოება უნდა გახდეს მთავარი მაკონტროლებელი, რადგან მოქალაქეების მიმართვის შემდეგ ბიზნესოპერატორთა 50%-მა ხარვეზები გამოასწორა. ასე რომ, ჩვენი აქტიურობითა და ზეწოლით შედეგი მიიღწევა“.

ხარაგაულში შეხვედრა ჩატარდა ევროკავშირის „სოფლის მეურნეობისა და სოფლის განვითარების ევროპის სამეზობლო პროგრამის“ (ENPARD – Georgia) მეოთხე ფაზის (ENPARD IV) ფარგლებში, ასევე, ორგანიზაციის „პური მსოფლიოს“ (გერმანია) მიერ  დაფინანსებული პროექტის „გაზრდილი სასოფლო-სამეურნეო პრაქტიკა და მომხმარებელთა ცნობიერება“ ფარგლებში. პროექტს ახორციელებს კოალიცია, რომელშიც შედიან საქართველოს ფერმერთა ასოციაცია (წამყვანი პარტნიორი), საქართველოს სტრატეგიული კვლევებისა და განვითარების ცენტრი და საქართველოს მთიანი რეგიონების ამბროლაურის რაიონის ფერმერ-მეფუტკრეთა ასოციაცია.

ნინო კაპანაძე

ამავე თემაზე

ევროკავშირის მხარდაჭერით, სურსათის უვნებლობის თემაზე, ხარაგაულში საჯარო შეხვედრა გაიმართა